گروه اقتصادی- فاطمه فلاح‌زاده

در نظام اقتصادی کشور‌ها، مالیات یکی از منابع مهم درآمد دولت محسوب می‌گردد که در زمینه تامین بودجه، اجرای سیاست‌ها و راهبردهای اقتصاد ایفای نقش می‌کند.
یک کارشناس مسائل اقتصادی می‌گوید: «نظام مالیاتی می‌بایست با بررسی کشور‌های اطراف خود، فضای اخذ مالیات خود را بررسی و آشکارکند که فضا، ممیزمحور یا براساس عملکرد است. آنچه که نظام مالیاتی ایران را از سیستم مالیاتی کشورهای پیشرفته دورمی‌کند، پایه‌های مالیاتی است که به طورمعمول براساس شواهد برقرار شده‌اند.»
برپایه آمارهای مالیاتی سال ۹۲، درآمدهای مالیاتی از ۳۳.۵ به ۳۷.۴ درصد در سال ۹۸ رسیده و افزایش نسبت دریافت مالیات به تولید ناخالص ملی یا GDP از ۴ درصد به ۴.۷ درصد در طول سال ارتقاء یافته است. اما با افزایش درآمدهای مالیاتی، آگاهان این عرصه براین باورند که وزارت اقتصاد درصدد ساماندهی بیشتر امور مالیاتی باشد چراکه سیستم مالیاتی ممیز محور فاقد کارایی است.
دراین راستا، رضاخواه، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، روش اخذ مالیات در سازمان امور مالیاتی را اشتباه و ممیزمحور خواند و گفت: «خیلی از کشورهای دنیا سامانه هایی را برای دریافت مالیات تعریف کرده اند که مودی محورند نه ممیزمحور و البته در ایران هم با وضع مقررات صحیح و ایجاد سامانه ها می توان مشکلات مالیاتی را حل کرد.»
به گزارش تسنیم، وی نظام مالیاتی ایران را متفاوت از نظام مالیاتی کشورهای پیشرفته و نیازمند اصلاح دانست و تصریح کرد: «نظام مالیاتی ما برای دریافت مالیات از بخش تولید سازوکارهایی را تعریف کرده اما از افراد سوداگر هیچ مالیاتی نمی گیرد که این به ناکارآمدی سازمان امور مالیاتی کشور برمی گردد.»
دربررسی این موضوع، «وطن‌روز» به گفت‌وگو با آلبرت بغزیان، کارشناس مسائل اقتصادی پرداخت.
آلبرت بغزیان، کارشناس مسائل اقتصادی، در تشریح ضرورت اصلاح نظام مالیاتی کشور و ممیزمحور خواندن آگاهان این عرصه به «وطن‌روز» عنوان کرد که فضای کنونی اخذ مالیات به گونه‌ای است که یک فرد یا کارشناس نمی‌تواند آن را قضاوت کند و باید طبق اسناد و برپایه اطلاعات بررسی شود.
وی افزود: «نظام مالیاتی می‌بایست با بررسی کشور‌های اطراف خود، فضای اخذ مالیات را بررسی و آشکارکند که فضای فعلی، ممیزمحور یا براساس عملکرد است.»

*پایه‌های مالیاتی ایران، عامل دوری ازنظام مالیاتی دنیا
بغضیان تصریح کرد: «آنچه که اکنون نظام مالیاتی ایران را از سیستم مالیاتی کشورهای پیشرفته دورمی‌کند، پایه‌های مالیاتی است که به طور معمول براساس شواهد برقرار شده‌اند. از جمله این مالیات‌ها؛ مالیات بر اجاره، خانه‌های خالی، عایدی سرمایه و ارزش افزوده است.»
این کارشناس مسائل اقتصادی همچنین خاطرنشان کرد: «درسایر کشورهای دنیا، جمع آوری مالیات براساس پایه‌های مالیاتی و با هدف کمک به منابع تامینی دولت اخذ می‌شود و چنانچه مالیات جمع‌آوری نشود، سوداگری و افزایش قیمت‌ها رخ نمی‌دهد.»
او معتقد است، دیدگاه نظام مالیاتی ایران به‌گونه‌ای است که تنها به منظور جلوگیری از بی‌ثباتی بازار، مالیات بر عایدی سرمایه اخذ می‌گردد.
وی درباره لزوم اصلاح نظام مالیاتی کشور، درپایان این گفت‌وگو بیان کرد: «درحال حاضر سازمان نظام مالیاتی می‌بایست با نرخ پایین، فضای اخذ مالیات را آغاز و درمراحل بعدی، به نرخ واقعی‌تر ارتقاء دهد.»