گروه بین الملل – ملیکا کلهر

«برای پیشرفت یک جامعه، زنان باید نقش معناداری در آن داشته باشند.» اما این جمله دقیقا به چه معناست؟ بیش از دو دهه است که در افغانستان مسائلی مانند صلح، امنیت و همینطور مسائل و مشکلات مربوط به زنان سر برآورده‌اند و کسی هم در این زمینه تلاشی نکرده است. این منفعل بودن جوامع جهانی نسبت به مشکلات، حقیقتا نوعی شکست محسوب می شود. شکست در تحقق بخشیدن به همان جمله که در ابتدای این متن به آن اشاره شد.
از ۱۲ سپتامبر، دولت افغانستان و طالبان با هدف امضای توافق نامه‌ای مبنی بر تقسیم قدرت، وارد مذاکرات صلح شده‌اند. امید است که این توافق نامه بتواند به دهه ها جنگ در این کشور خاتمه دهد اما در حال حاضر این گفت و گوها بر سر اختلافاتی درمورد حقوق زنان و دختران این سرزمین، متوقف شده‌اند. چهار زن در تیم ۲۱ نفره دولت افغانستان حضور دارند اما هیچ زنی در طرف طالبان نیست.

افغانستان نیز مانند هر کشور دیگری تحت تاثیر ویروس کرونا قرار گرفته و این بیماری به ویژه اثر سوء بر زندگی زنان و دختران افغان داشته است و نه تنها آنها را در زمینه دسترسی به آموزش و مشارکت های اقتصادی محدود کرده، بلکه موجب افزایش خشونت علیه زنان و رواج کودک همسری نیز شده و وضعیت زنان را وخیم تر از هر زمان دیگری نشان می‌دهد.
زنان افغانستان – و در کل تمام مردم این کشور – خواهان صلح هستند؛ اما اگر این به معنای قربانی کردن فرصت ها و حقوق مربوط به زنان و دختران این کشور باشد، پس دیگر نمی توان آن را «صلح» نامید.
«شبکه زنان افغانستان» در بیانیه ای اعلام کرده است که خواستار دسترسی برابر به عدالت و حمایت قانونی برای زنان هستند، تا آنها نیز بتوانند مانند مردان از یک زندگی با عزت برخوردار باشند. ایالات متحده آمریکا، که یک پای این مذاکرات است قول داده تا مسائل و مشکلات زنان نیز از جمله موضوعات مهم مطرح شده در این جلسات صلح باشد. می دانیم که وقتی زنان و دختران در جوامع نقش برابر و فعال دارند، جوامع و کشورها چقدر رشد می کنند.
در سراسر جهان زنان بسیج شده اند تا برای ایجاد ثبات و عدالت جنسیتی قدم بردارند؛ اما علی‌رغم تعهدات بین المللی مختلف جهت رفع مشکلات زنان در جوامع، تاکنون مسائل مربوط به زنان و دختران در افغانستان به اندازه کافی پیگیری نشده و به رسمیت شناختن اهمیت مشارکت برابر و کامل زنان در ارتقا صلح و امنیت کشورها، دست کم گرفته می شود، آن هم با وجود اینکه می دانیم حذف زنان تا چه حد موجب افزایش نابرابری و بی ثباتی خواهد شد.
طبق آمار منتظر شده توسط CFR (شورای روابط خارجی)، زنان در سال ۲۰۲۰ فقط ۲۰ از مذاکره کنندگان در بحث های سیاسی لیبی و صفر درصد از مذاکره کنندگان در مذاکرات نظامی لیبی و جریانات اخیر یمن را تشکیل می دادند. پس گفتگوهای صلح در افغانستان می تواند فرصتی مهم برای تصحیح حضور کمرنگ زنان در عرصه های مختلف سیاسی، به ویژه مذاکرات صلح باشد.
آنچه در افغانستان انجام می شود – یا نمی شود – نشان دهنده ارزشی است که در حال حاضر در این مذاکرات به زنان داده شده و تلاش شده تا با حضور نمایندگان زن، نوعی مشارکت فعال همگانی و به دور از جنسیت ایجاد شود تا بتوان به معنی واقعی کلمه، منافع «عمومی» را در نظر گرفت.
از جمله زنان حاضر در این گروه می توان به «ناتالی گونلا پلاتس» و «فرهت پوپال» اشاره کرد که هر دو در حیطه حمایت از حقوق زنان فعالیت می کند.

پایگاه خبری-تحلیلی دیپلمات