گروه ورزشی – السا استرون
این روزها فسخ یک طرفه قراردادهای بازیکنان و مربیان فوتبال در تیمهای ایرانی به یک چالش جدی یا بهتر بگوییم سندروم قراردادهای بیقرار تبدیل شده است. در چند سال گذشته فسخ قراردادهای یکطرفه، به قدر افزایش پیدا کرده که بازیکنان کلیدی و ارزشمند تیمها، هر زمان که دلشان میخواهد بدون در نظر گرفتن منافع باشگاه، قراردادهایشان را یکطرفه فسخ میکنند و سر از تیمهای دیگر و قطری در میآورند و با این کار خون به دل میلیونها هوادار تیمشان میکنند.
اینکه تیمهای ایرانی با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکنند اتفاق تازهای نیست، اما در جلسه امضای قرارداد مدیران با بازیکنان فوتبال چه اتفاقی رخ میدهد که آنها بندی را در قرارداد بازیکنان میآورند که اگر تا دو ماه مطالبات آنها به تاخیر بیفتد میتوانند از این تیم بدون پرداخت هیچ حق و حقوقی جدا شوند. آیا مدیران باشگاهها نمیدانند که هیچ زمانی نتواستهاند مطالبات مریبان و بازیکنانشان را به موقع پرداخت کنند؟
*فسخهایی که خون به دل هواداران کرد
در تازهترین اتفاق، شجاع خلیل زاده در ۱۴ مهر امسال با حضور در سازمان لیگ، قراداد خود را با تیم پرسپولیس به دلیل عدم دریافت مطالبات دو ماه اخیرش فسخ کرد و حالا خبر پیوستن او به تیم الریان قطر بیشتر از همیشه به گوش میرسد. در فایل صوتی که منتسب به رسول پناه، مدیر عامل این تیم است، این بازیکن تهدید کرده که در صورتی که باشگاه با قرارداد ۶ ساله او به مبلغ ۱۲۰ میلیارد تومان موافقت نکند، او قراردادش را طبق قانون فیفا و عدم پرداخت چند ماه دستمزد، فسخ خواهد کرد و ظاهرا همین اتفاق نیز رخ داده است. این موضوع برای دیگر بازیکن ارزشمند پرسپولیس، یعنی بشار رسن نیز وجود دارد، بازیکن عراقی که به مسئولان باشگاه پرسپولیس اعلام کرده با وجود قرارداد با این باشگاه فسخ یکطرفه میکند، اما مدیرعامل پرسپولیس میگوید که جدایی او از این تیم عملا غیر ممکن است، چرا که قرارداد او طوری تنظیم شده است که او بتواند در زمستان و با پرداخت ۲۵۰ هزار دلار به پرسپولیس از این تیم جدا شود، اما تجربه ثابت کرده که این مبلغ به پرسپولیس پرداخت نخواهد شد. البته باشگاه پرسپولیس هنوز نتوانسته جدایی مهدی ترابی را جبران کند و در شهریور ماه امسال، این بازیکن کلیدی سرخپوشان اعلام کرد در صورتی که خواسته مالی او برآورده نشود طبق بندی که در قراردادش دارد، یک طرفه فسخ میکند و نهایتا این اتفاق نیز رخ داد و او حالا در باشگاه العربی قطر توپ میزند. در روزهای گذشته نیز خبر فسخ یک طرفه قرارداد دو بازیکن کلیدی و مهم استقلال (دیاباته و میلیچ) که با این تیم یک سال دیگر قرار دارند، چند روز خواب را از چشمان هواداران نگران آبیپوشان گرفت، تا اینکه با پرداخت بخشی از مطالباتشان این دو بازیکن، آنها برای فصل بعد نیز در این تیم ماندنی شدند. چند وقت پیش نیز روزبه چشمی که قبل از بازیهای لیگ قهرمانان آسیا با استقلال به مدت سه فصل تمدید کرده بود، قردادش را به صورت یکطرفه فسخ کرد و و به تیم ام صلال قطر پیوست. از نمونههای دیگر این اتفاق پرتکرار میتوان به قطع همکاری و یک طرفه سعید واسعی با باشگاه پیکان به بهانه عدم پرداخت مطالباتش و پیوستناش به تراکتور سازی، فسخ قرارداد یک طرفه رشید مظاهری از تراکتور و پیوستن به استقلال و دهها نمونه دیگر اشاره کرد.
*مربیان نیز دچار سندروم شدهاند
اما این موضوع تنها برای بازیکنان نیست و در شرایطی که تا چند سال پیش مربیان تیمهای لیگ برتری خیلی جایگاه مطمئنی با کسب چند نتیجه ضعیف بر روی نیمکت تیمشان نداشتند و سایه اخراج برسرشان بود، اما حالا با نتایج خوب و درخشان آنها هستند که یکطرفه با باشگاه فسخ میکنند و راهی تیمهای بزرگتری میشوند. در پرسروصدا ترین این فسخ قرارداد میتوان به حواشی مربی ایتالیایی باشگاه استقلال اشاره کرد، آندره استراماچونی که نیم فصل رویایی را با این تیم پشت سرگذاشته بود، پس حضور ۱۰۰ هزار نفری تماشاگران برای برد مقابل پدیده در استادیوم آزادی، همان شب از ایران رفت و قراردادش را یکطرفه با باشگاه استقلال فسخ کرد. آندره استراماچونی با انتشار بیانیهای، به همراه دستیاران خود به صورت یکطرفه و به بهانه عدم پرداخت مطالباتش طبق بند فسخ قراردادش ایران را برای همیشه ترک کرد. اتفاقی که حدود یک ماه بعد برای مربی آرژانتینی پرسپولیس نیز رخ داد و کالدرون در همان نیم فصل لیگ بیستم ایران به بهانه پرداخت مطالباتش برای همیشه از ایران و باشگاه پرسپولیس رفت تا این دو مربی باقی مطالباتشان (یک و نیم فصل دیگر) را از طریق فیفا پیگیری کنند. اتفاقی که پیش از این برای برانکو، سرمربی پرسپولیس و ویلموتس مربی تیم ملی ایران نیز رخ داده بود. در آخرین اتفاق مهم در بین مربیان نیز محمود فکری، مربی تیم نساجی که نتایج خوبی نیز با این تیم گرفته بود و یک فصل دیگر با باشگاه قائم شهری قرارداد داشت، بدون مذاکره مدیران دو باشگاه، قرارداد خود را به صورت یک طرفه فسخ کرد و به استقلال تهران پیوست. همه این فسخهای یک طرفه و حواشی مربوط به آن متعلق به یک سال گذشته در لیگ برتر فوتبال ایران است و در این بین بسیاری دیگر از بازیکنان و مربیان لیگ برتری از قلم افتادهاند. حجم زیادی از نامها که باعث شده تقریبا در فصل نقل و انتقلات تابستانی و زمستانی، هیچ روزی نباشد که خبر فسخ یک طرفه قرارداد بازیکنان فوتبال خواب و خوراک را از هواداران تیمهای ایرانی بگیرد.
قانون چه میگوید؟
طبق قانون فیفا و سندیکای بین المللی بازیکنان (FIFPro)به بازیکنان فوتبال این اجازه را دادهاند تا در صورتی که باشگاه هایشان حقوق و دستمزد آنها را پرداخت نکردند و یا رفتار درست و مناسبی با آنها نداشتند، باشگاه را ترک کنند. طبق این تصمیم، بازیکنان میتوانند در صورتی که برای دو ماه حقوق هایشان را دریافت نکردند و یا مورد بد رفتاری قرار گرفتند (به عنوان مثال مجبور شدند تا جدای از سایر بازیکنان و به تنهایی تمرین کنند) قراردادشان را فسخ کنند و به باشگاه دیگری بپیوندند. اما این قانون برای باشگاههای متمول دنیا مناسب است، نه تیمهای ایرانی که حتی از پرداخت مطالبات بازیکنان یک دهه اخیرشان ناتوان هستند و دهها پرونده مالی و بدهی آنها در فیفا باز است. جمشید نورشرق، رئیس کمیته وضعیت فدراسیون فوتبال در یک برنامه تلویزیونی در مورد اینکه اگر بازیکن دو ماه حقوق نگیرد میتواند فسخ کند، گفته بود: «بله، این در ماده بیست و چهار مکرر مقررات نقل و انتقالات فیفا هم پیشبینی شده منتها تشریفاتی دارد. یعنی اگر مواجه با عدم پرداخت حقوق با این تعبیر شدید باید ابتدا یک اخطار برای باشگاه ارسال کنید. سپس مهلت حسننیت مثلا مدت ۱۵روزه به آنها اعطا کنید. بعد از ابلاغ و گذشت این مدت اگر اقدامی صورت نگرفت میتوانید اعلام فسخ کنید.»
با این حال در کشورهای اروپایی ۶۰ درصد از درآمد باشگاهها از فروش و ترانسفر بازیکنان به دست میآید، اما در ایران بازیکنی که سالها در یک تیمی بازی کرده و به شهرت رسیده، بدون حتی پرداخت یک ریال به تیم دیگری انتقال پیدا میکند و مدیران باشگاه نیز با هجوم انتقادهای هوداران، فقط نظارهگر این اتفاق هستند.
استفاده از خبر با ذکر منبع بلامانع است