گروه فرهنگی «وطن روز»
رقیه سادات ضرغامی دارای درجه ممتازی خوشنویسی نستعلیق و فارغالتحصیل کارشناسیارشد شیمی است و به عنوان یک خطاط در فضای مجازی مشغول به فعالیت و آموزش است.
ضرغامی در گفتوگو با خبرنگار «وطن روز» در مورد شروع فعالیتش گفت: «از سن پانزده سالگی خوشنویسی را آغاز کردم و این هنر را نزد اساتید، گلکارزاده و حسین جعفریتبار فراگرفتم و در زمینه قطعهنویسی، چلیپا و سیاهمشق به مهارت رسیدم.» وی در ادامه بیان کرد: «خوشنویسی هنری ذاتی است. این هنر بیشتر استعداد را درگیر میکند و میتوان به صراحت گفت که این هنر ۷۰ درصد استعداد و ۳۰ درصد آموزش است.»
ضرغامی در ادامه خاطر نشان کرد: «صبر جزئی از خوشنویسی است و نمود زیادی در این هنر دارد. در مواقعی به شخصه تجربه کرده ام که وقتی آرامش لازم برای نوشتن نداشته ام، اثر نیز چندان خوب از آب درنیامده، برعکس آن نیز مصداق دارد و ارتباط تنگاتنگ و مستقیمی با هم دارند. صبر و آرامش در نوشتن خط خیلی تأثیر بهسزایی دارد، بنابراین وقتی روح دچار دگرگونی و آرامش نباشد نمیتوان خط خوبی داشت.»
وی در پاسخ به پرسش ارتباط ادبیات و خوشنویسی تصریح کرد: «ادبیات و هنر خوشنویسی مکمل هم هستند. من شعرهایی که با خطاطی تحریر میکنم، در ذهنم میماند و ماندگار میشود. اما اگر شعری را در کتابی با خط معمولی ببینم یکی دو روز یا یک هفته نهایت در ذهنم میماند. نوشته با خط زیبا در ذهن حک میشود، ماندگار شده و از یاد نمیرود.»
ضرغامی همچنین گفت: «در هنر خوشنویسی به نستعلیق «عروس خطوط اسلامی» لقب دادهاند و شیوه ای در کمال اعتدال و توازن است. دوایر متحدالشکل و کشیدههای زیبا و الفهای خوش قامت اش با انسان حرف میزند و به نظرم سختترین نوع خط است چون کنترل دست، برگه و جوهر ارتباط توأمان و بسیار زیادی دارند تا یک خط زیبا را رقم بزنند. معمولاً کسی که نستعلیق اش خوب باشد میتواند خطهای دیگر را زود فرا گیرد. اما برعکس آن را خیلی کم دیدم؛ کسی که خط ثلث اش خوب باشد نمیتواند خط نستعلیق را یاد بگیرد.»
وی در ادامه بیان کرد: «خط شکسته مشتق شده از خط نستعلیق است. یکسری قاعدهها هست که در خط شکسته و نستعلیق شبیه هم است و حتماً فرد باید خط نستعلیق خوبی داشته باشد تا بتواند خط شکسته را پیاده کند. در رابطه با بعضی شعرها و واژه های خاص این زیبایی را فقط خط شکسته نستعلیق میتواند به نوشته بدهد و شما نمیتوانی با خط دیگری آن را تحریر کنی و اگر هم به تحریر دربیاید به زیبایی خط شکسته نمیشود. یعنی یکسری قالبهایی هست که مختص خط شکسته نستعلیق ساخته شده است. بعضی از قطعهها با خط ثلث زیبا و بعضی با خط نستعلیق زیبا میشود. بستگی به آن نوشتهای دارد که شما میخواهید آن را تحریر کنید.»
ضرغامی در مورد اینکه هنرمند رسالتی دارد یا خیر بیان کرد: «در روز هنرمند با جمعی از هنرمندان و دوستان صحبت شد که هنرمند رسالتی دارد یا فقط در عرصه ظهور باید وقت بگذارد و بس است؛ در جوابشان گفتم، هنری که بتواند انسان را به کمالات نهایی برساند و از انسان خاکی به یک انسان بزرگ از لحاظ روح برساند رسالت اش را تکمیل کرده است. اگر فرد یک نقاشی بکشد و خطی تحریر کند و با این ها آن کمالات را پیدا نکند و انسان را به آن درجه نرساند صرفاً سرگرمی است نه هنر.»
وی در ادامه خاطر نشان کرد: «رشد تکنولوژی و کامپیوتر در بعضی موارد خوب بوده و به کمک هنر آمده، اما جای قلم را نمیگیرد. این پیشرفت تکنولوژی در بعضی مراسمات میتواند گرهگشا باشد و با شرایط خاص مثل کرونا و.. که نمیتوان حضوری هنر را فراگرفت بهکار میآید. من از سایت نستعلیق آنلاین برای نوشتن صحیح و ترکیببندی استفاده میکنم یا زمانیکه کتاب در دسترس نبوده به وسیله این تکنولوژی رفع اشکال نموده و شروع به تحریر کردم.
ضرغامی همچنین گفت: بعضی از کلمات را تا به باور آن نرسیده باشی، نمیتوانی پیاده کنی. مثلاً تا اسم اعظم «علی» را درک نکنی و نشناسی نمی توانی کلمه «علی» را بنویسی. یا کلمه عشق، تا زمانیکه عشق را در عالم واقعیت نچشیده باشی و تجربهاش نکرده باشی نمیتوانی آن را نقش کنی و تحریرش زمانی آسان میشود که تجربهاش کرده باشی.»
وی در مورد شیوههای جدید خوشنویسی اعم از تغییراتی که در دانگ و دوایر، کشیدهها یا نقاط به وجود آمده گفت: «این موارد سلیقهای است و با توجه به مخاطب باید بررسی شود. در درجه اول خطی را قبول دارم که علاوه بر زیبایی، خط خوانایی باشد تا بیننده بتواند آن را راحت بخواند و از آن بهره ببرد. اگر خطی خوانا نباشد آن خط کامل نیست. رسالت خط خوب این است که ببیننده آن شعر یا متن را به راحتی بخواند و اگر اینطور نباشد خطاط پنجاه درصد مسیر را طی نکرده و مخاطب را دچار سردرگمی کرده است.»
ضرغامی در ادامه اضافه کرد: «به کسانی که به هنر خوشنویسی علاقه مند هستند توصیه میکنم در این هنر خسته نشوند و تمرین زیاد داشته باشند تا موفق شوند. در این هنر فرد باید متعهد باشد و هر چیزی را ننویسد. خطاط باید زیباییهای واقعی در شعر یا متن تحریر زدهاش را به دیگران نشان دهد تا افراد دیگر را بالا کشیده و تحت تأثیر قرار دهد و این توصیهای است که سعی کردم خودم بر آن استوار باشم و تا این زمان نیز ادامه دادم.
ضرغامی در انتها در مورد حضور زنان در هنر خوشنویسی گفت: حضور زنان در خوشنویسی به جایگاه خوبی رسیده و پیشرفتهای حرفهای در این زمینه داشتند و امیدوارم به درجات بالاتری برسند و مایه افتخار ما باشند.»
استفاده از خبر با ذکر منبع بلامانع است