گروه اقتصادی- فاطمه فلاح زاده
همزمان با بررسی اصلاح نظام مالیاتی، نمایندگان مجلس طرح تامین کالاهای اساسی را مطرح کردند که دولت علاوه بر مخالفت با اصلاح پایههای مالیاتی، طرح مجلس را نیز غیرقابل تحقق دانست.
عضو انجمن اقتصاددانان کشور میگوید: « درحال حاضر اخذ مالیات از راههای تامین منابع دولت است. نمیتوان با افزایش مالیات بر کارخانهدار و تولیدگنندگان موافق بود اما مالیات برعایدی سرمایه، کالاهای لوکس و نقل وانتقالات پولی از جمله عوامل بهبود بخش اقتصاد است که دولت باید نسبت به آن، موافقت خود را اعلام کند.»
خروج برخی کالاهای اساسی از دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی، بسیاری از کالاها را درمعرض افزایش قیمت قرارداد و علیرغم تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات اما قیمت نهایی کالا درتناسب با ارز، وضع نشد.
آگاهان عرصه اقتصادی در بررسی قیمتها و بهبود معیشت مردم معتقد بودند که اصلاح نظام مالیاتی در شرایط کنونی میتواند تاثیر بهسزایی را رقم بزند و موجب کاهش چالشهای کنونی اقتصاد کشور شود. در این راستا سید نظامالدین موسوی، نماینده مجلس درباره نظام مالیاتی کشور در حساب توییتری خود نوشت: «اگر نظام مالیاتی کنونی ما که ناکارآمد، فسادآلود و عقب افتاده است اصلاح شود، هم وابستگی به بودجه نفت پایان خواهد یافت، هم به عدالت اجتماعی نزدیکتر خواهیم شد.»
همزمان با بررسی اصلاح نظام مالیاتی، نمایندگان مجلس طرح تامین کالاهای اساسی را مطرح کردند که دولت علاوه بر مخالفت با اصلاح پایههای مالیاتی، طرح مجلس را نیز غیرقابل تحقق دانست.
علی ربیعی، سخنگوی دولت، روز ششم آبان ماه دراین باره به صراحت از مخالفت دولت یاد کرد و ضمن بیان اینکه طرح مجلس، تامین منابع نشده است، گفت:« من به طور روشن و واضح اعلام میکنم، دولت با این طرح مخالف است. دولت معتقد است هرگونه کمک به مردم باید از راه کارشناسی، بدون آثار منفی بر زندگی مردم در درازمدت و میانمدت و نیز بدون به هم خوردن تعادل بودجه صورت بگیرد.»
به نقل از خبرگزاری فارس، میثم پیلهفروش طی یادداشتی نوشت: « با مخالفت دولت با تعریف پایه های جدید مالیاتی، مجلس نتوانست مصوبه ای دقیق، برای تامین منابع سبد کالا ارائه دهد و تامین منابع طرح به دولت سپرده شد. به راستی چرا دولت با هر پیشنهاد اصلاحی که منافع عده قلیلی را کاهش داده و در عوض منافع عامه مردم را تامین می کند، مخالف است؟»
در بررسی بیشتر این موضوع، خبرنگار اقتصادی «وطنروز» به گفتوگو با پرویز جاوید، عضو انجمن اقتصادانان کشور پرداخت.
پرویز جاوید، درتشریح مخالفتهای کنونی دولت برطرحهای مجلس یازدهم به «وطنروز» گفت: «نبود درآمدهای نفتی، هزینههای سنگین ناشی از ویروس کرونا، توقف برخی کارخانهها و کاهش وارادت و صادرات اگرچه شرایط را برای دولت سخت کرده اما میتوان گفت که درحال حاضر، دولت در یک استیصال کامل به سر میبرد.»
وی افزود: «برپایه آمارها درسال جاری میزان صادرات و واردات از ۴۰ میلیارد دلار به ۱۸ میلیارد دلار رسیده است. این موضوع به صراحت آشکار میکند که درآمد دولت بسیار کاهش یافته و این کاهش ناشی از عدم برنامه مدون و بیتدبیری دولت بوده است.»
جاوید تصریح کرد: «در شرایطی که شیوع ویروس کرونا همگان را نگران کرده و کشور علاوه بر هزینههای سنگین مالی، روزانه تعداد زیادی قربانی میدهد، دولت هنوز به برنامه نسبی و اجماع دقیق نرسیده است.»
او براین باوراست، هنگامی که برای حل مشکلات برنامه درست شکل نگیرد، تنها احتمال ضربهپذیری افزایش مییابد.
*گسترش پایههای مالیاتی ملزم به بهبود فضای کسبوکاراست
عضو انجمن اقتصادانان کشور خاطرنشان کرد: «مالیات برعایدی سرمایه و نقل و انتقالات پولی، حق دولت است و باید با اخذ آنان موافقت کند چراکه درحال حاضر درآمد دیگری وجود ندارد. نمیتوان با افزایش مالیات از کارخانهدار و تولیدکننده موافق بود اما مالیات بر عایدی سرمایه، کالاهای لوکس و نقل و انتقالات پولی از جمله عوامل تامین کننده و بهبود بخش اقتصاد است.»
او همچنین ادامه داد: «در وهله نخست میبایست پایههای مالیاتی را تعریف، سپس درصدد گسترش آن بود. جمع آوری مالیات از اقشار ضعیف نادرست و چنانچه از تولیدکننده اخذ گردد، تنها موجب کاهش تولید میشود. یکی از منابع تامین بودجه، اخذ مالیات از درآمدهای کلان و افرادی است که درحال حاضر به صراحت فرار مالیاتی دارند.»
وی گفت: «گسترش پایههای مالیاتی ملزم به بهبود فضای کسبوکار است. هنگامی که واردات و صادرات به میزان نسبی و درست خود برسد و فضای کار، رضایت بخش باشد، میتوان پایههای مالیاتی را گسترش داد.»
*سیستم مالیات ستانی کشورممیزی محور و ناکارآمد است
جاوید اضافه کرد: «قریب به یک قرن است که سیستم مالیات ستانی درکشور اجرا اما هیچگاه تعریف جامعی برای آن ارائه نشده است. درحال حاضر سیستم مالیات ستانی کشور ممیزی محور است و میتوان گفت که این سیستم بر پایهی درستی بنا نشده است.»
عضو انجمن اقتصاددانان کشور بیان کرد:«سیستم ممیزی محور به تولیدکنندگان، کارآفرینان و کاسبان خرد آسیب میزند. در شرایط کنونی نیاز است آنچه را که نمیدانیم و چه بسا بلد نیستیم، از سایر کشورهای پیشرفته یادبگیریم.»
او درپایان این گفتوگو عنوان کرد: «در قعر فقر و بیکاری نمیتوان نظام مالیاتی را اصلاح کرد. اصلاح سیستم تنها درشرایطی ممکن است که درآمد سرانه کشور بالا و کارخانهها به طورمداوم فعالیت کنند.»
استفاده از خبر با ذکر منبع بلامانع است