گروه ورزشی- وحید استرو
فوتبال ایران با سه پرونده بزرگ در فیفا و برای مربیان خارجی به ارزش هشت میلیون و ۸۰ هزار دلاری (بیش از ۲۱۸ میلیارد تومان با توجه به قیمت روز دلار در بازار ایران) در روزهایی که خیلیها برای خرید یک ماسک پول کافی ندارند مواجه شده است. حالا باید این مبلغ هنگفت برای ۶ ماه دستمزد سه مربی خارجی (کادرون- ویلموتس و استراماچونی) از جیب دولت و مردم پرداخت شود. این رقم درحالی است که همه میدانند فدراسیون فوتبال ایران و باشگاههای استقلال و پرسپولیس دستشان در جیب دولت و وزارت ورزش است و آنها برخلاف تیمهای دیگر دنیا درآمد زایی چندانی از حق پخش تلویزیونی، فروش محصولات و کیتهای ورزشی، اسپانسرها و … ندارند.
*قانون صحیح یا لج و لجبازی با هواداران؟
طبق آخرین اعلام فیفا به فدراسیون فوتبال ایران، باشگاه استقلال در پرونده آندره استراماچونی محکوم به پرداخت یک میلیون ۳۰۰ دلار شده است. این مربی موفق استقلال که کمتر از نیم فصل روی نیمکت استقلال نشست در آذر ۹۸، درخواست فسخ قرداداش را به فیفا ارائه داد. استقلال بعد از استراما، فرهاد مجیدی را در نیم فصل دوم لیگ نوزدهم به خدمت گرفت و پس از استعفای مجیدی در آخر فصل ودر حالیکه قرداد استراماچونی با استقلال دو ساله بود، هواداران از مدیران باشگاه درخواست کردند که این مربی ایتالیایی را برگردانند که طبق قراردادش باید یک فصل دیگر روی نیمکت استقلال بنشیند، اما فدراسیون فوتبال درحالی می دانست استقلال در پرونده استراماچونی بازنده خواهد بود و باید این باشگاه مبلغ دوسال قرداد او را بپردازد، در یک قانون عجیب اعلام کرد که جذب بازیکنان و مربیان خارجی ممنوع است. در این بین هر دوطرف در طی بیانیه و استوریهای اینستاگرامی (مدیران باشگاه استقلال و استراماچونی) یکدیگر را محکوم به دروغگویی میکردند. در این شرایط استقلال با محمود فکری به توافق رسید و حالا در شرایطی که باید این باشگاه پول یک فصل دیگر را به استراماچونی پرداخت نماید، استراما در منزلش مشغول خدمت به خانواده است، محمود فکری با قردادی که کمتر از چند میلیارد تومان نیست روی نیمکت استقلال نشسته است. در این شرایط که استقلال تا ژانویه مهلت پرداخت طلب مربی سابقش را دارد که باشگاه استقلال با صدور اطلاعیهای اعلام کرده رأی فیفا درباره پرونده آندره استراماچونی قابل برگشت و تعدیل است. باشگاه استقلال در این اطلاعیه دلایل خود را اینگونه اعلام کرده که استراماچونی درخواست داده که قراردادش را از دو سال به یک سال کاهش دهد و مدیران استقلال میگویند که یک نامه امضا شده از مربی ایتالیایی دارند که درخواست فسخ قرارداد سال دومش را به آنها داده است و نباید مبلغ قرارداد سال دوم را پرداخت کنند. ادعای دیگر مدیران استقلال این است که نامه و دستنوشتهای از استراماچونی دارند که ایشان حاضر شده مبلغ قراردادش را کاهش دهد و نباید این مبلغ (یک میلیون ۳۰۰ هزار دلار) بهطور کامل پرداخت شود. سومین سند استقلالیها درباره پرداخت مطالبات استراماچونی توسط خلیل زاده است که هیچوقت در این رابطه شفافسازی نشد. حالا مدیران استقلال میگویند که استراماچونی در جمهوری چک یک حساب بانکی داشته و آنها به حساب استراما مبلغ ۱۶۰ هزار یورو را پرداخت کردهاند ولی بهدلیل تحریمهای بانکی و نامشخص بودن منشا پول، این مبلغ به حساب باشگاه برگشت خورده است.
*ادعای سعادتمند درست نبود
اما موضوعی که در این حکم فیفا روشن شده، ادعای مدیرعامل اسبق استقلال مبنی بر بدهی مبلغ سه میلیون دلار استقلال به استراماچونی که حالا مشخص شده بدهی استقلال به این مربی کمتر از نصف (سه میلیون دلار) بوده است. همچنین سعادتمند اعلام کرده بود که مهلت پرداخت دستمزد استراماچونی یک هفته است که با حکم فیفا مشخص شده که این باشگاه باید ظرف مدت بیشتر از یک ماه پول (ژانویه) مبلغ مورد نظر را بپردازد. سوال هواداران از مدیران باشگاه استقلال این است که آنها و مدیران قبلی تا بهحال در کدام یک از پروندههای فیفا (بهغیر از دو سه مورد) برنده بودهاند؟ موضوعی که سبب شده، دستآخر با تبلیغات زیاد و بازی رسانهای، چمدانهای پر از دلار تقدیم آن بازیکنان و مربیان خارجی شود.
*جشن فراری دادن کالدرون
پرسپولیس نیز با چالشی مشابه استقلال مواجه است و کالدرون سرمربی سابق پرسپولیس که بهدلیل عدم پرداخت دستمزدش همراه با دستیارانش، چند روز بعد از رفتن استارماچونی، ایران را ترک کرد و قراردادش را با باشگاه پرسپولیس یک طرفه فسخ نمود، حالا باید پرسپولیس مبلغ قرداد یک ساله کالدرون را بپردازد. روز گذشته دستیار اول کالدرون «اینیگو والنسیا» در تیم پرسپولیس اعلام کرد که آخرین مهلت پرداخت طلب ۷۰ هزار ۴۰۰ دلاری او از سوی فیفا اعلام شده و باشگاه باید این مبلغ را تا ۲۲ آبان ۹۹ به حسابش واریز نماید، اما با توجه به صحبت مدیران این باشگاه پرسپولیس مبنی براینکه فقط هفت میلیون تومان در حساب باشگاه پول هست، مطالبات او پرداخت نشد. سال گذشته و زمانیکه هنوز کالدرون ایران را ترک نکرده بود، پرسپولیس میتوانست ۱۵۰ هزار دلار، سرمربی آرژانتینی خود را نگاه دارد و نیازی به جذب یحیی گلمحمدی با آن مبلغ هنگفت در ازای رضایتنامه مربی شهرخودرو نداشت، اما با عدم مدیریت انصاری فرد (مدیرعامل وقت پرسپولیس)، حالا باشگاه با یک پروند سنگین ۵۸۰ هزار دلاری مواجه شده است و این فقط نشان از ضعف مدیریتی دارد. حتی در این رابطه رسول پناه، مدیرعامل اسبق پرسپولیس اعلام کرده «هر اقدامی که ایشان (انصاریفرد) از دستش برآمد کرد تا کالدرون فرار کند. حتی شبی که کالدرون رفت به من زنگ زد و از خواب بیدارم کرد که مژده بده که کالدرون رفت. نظرش این بود که اگر کالدرون قهرمان شود به نام هیات مدیره و عرب خواهد بود و باید به نام من شود!.»
*غول مرحله آخر، ویلموتس
البته شرایط فدراسیون فوتبال هم بهتر از دو باشگاه سرخآبی نیست و این فدراسیون پنج ستاره باید برای قرداد ویلموتس، سرمربی سابق تیم ملی ایران که تنها عملکردش در فوتبال ما دو باخت مقابل تیمهای بحرین و عراق و یک برد مقابل کامبوج بوده، باید شش میلیون و ۲۰۰ هزار یورو برای سه سال آینده به این مربی بلژیکی که در خانه نشسته، بپردازد. ۲۱ ژانویه آخرین مهلت پرداخت مطالبات ویلموتس است و برخلاف ادعای فدراسیون فوتبال، کارشناسان معتقدند که فدراسیون فوتبال ایران در دیوان حکمیت ورزش، شانسی برای پیروزی در این پرونده حقوقی فیفا ندارد. در این شرایط روز گذشته فدراسیون فوتبال در یک بیانیه عجیب، اعلام کرد که روشنسازی درباره این پرونده را برخلاف «منافع امنیت ملی» است! پیشتر نیز مهدی تاج (رئیس مستعفی فدراسیون) که این قرارداد در زمان ریاست وی امضا شد، بارها رسانهها را متهم کرد که با انتشار برخی اخبار در مورد ویلموتس، باعث صدور حکم جریمه تاریخی فوتبال ایران شدند. در بخشی از بیانیه فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی آمده است: «جهت حفظ منافع ملی، از گمانهزنیهای غیرقطعی، انتشار اسناد، مدارک و مطالب مربوط به پرونده، تا قبل از اتمام فرآیند دادرسی در دیوان حکمیت ورزش، خودداری نمایند چون میتواند در رای نهایی تاثیر داشته باشد.»
*نتیجهگیری با توجه به شرایط اقتصادی ایران
اما آنچه که فقط در این سه پرونده و صدها پرونده مشابه دیگر نمایان است، مدیران برای اسم و رسم در میان هواداران و محبوبیت بیشتر در مقطعی کوتاه (که اگر نقش واسطهها و دلالها را پیش نکشیم) زیر قرادادهای چند میلیون دلاری را امضا میکنند که اکثرشان حیف و میل بیت المال و ریختن دلار در جیب بازیکنان و مربیان خارجی است، که هیچ کدام کوچکترین دستاوردی را برای فوتبال ایران نداشتهاند. تا بهحال هیچ مدیر ورزشی برای عملکردش و نابودی میلیونها دلار در بستن قراردادهای عجیب و غریب با فوتبالیستهایی که معلوم نیست چطور سر از تیمهای ایرانی درمیآورند یا مربیانی که بدون خروجی، کشورما را ترک میکنند بازخواست نشدهاند!. این در شرایطی است که کالدرون، ویلموتس و استراماچونی برای حداکثر شش ماه کار در فوتبال ایران دستمزد نجومی بیش از ۲۱۸ میلیارد تومان میگیرند، اما سه کارگر زحمتشکش ایرانی برای یکسال کار و طبق مصوبه شورایعالی کار و وزارت رفاه که دستمزد کارگران را ماهیان دو میلیون ۸۰۰ هزار تومان در نظر گرفته است، فقط ۱۰۰ میلیون تومان دریافتی دارند. این درحالی است که اگر یک فرد دو میلیون تومان از حسابی را بهصورت غیر قانونی برداشت کند باید سر از زندان دربیاورد. هنوز فیلمهای سرقت از بانک یک شهروند مشهدی برای شیرخشک نوزاد گرسنهاش که اقدام به سرقت ۱۰۰ هزار تومان از بانکی در مشهد کرده بود در شبکههای اجتماعی دست به دست میشود یا بنا بر اعلام پلیس آگاهی، بعد از شیوع کرونا سرقتهای خرد در کشور به شکل تساعدی افزایش پیدا کرده، اما اینکه چرا برای ویلموتس یا استراماچونی و کالدرونی که بیدلیل فوتبال ایران را ترک میکنند، حالا باید باشگاهها و فدراسیون فوتبال غرامت چند میلیون دلاری یپردازند و حتی یک مدیر در این رابطه بازخواست نمیشود، جای سوال دارد.