گروه بین الملل – ملیکا کلهر

«حدیثه چنگیز» نامزد «جمال خاشقچی» منتقد و روزنامه نگار مقتول سعودی، ولیعهد عربستان را به قتل متهم و عیله وی شکایت کرد.
حدیثه چنگیز و گروه حقوقی خاشقچی که قبل از مرگ وی تشکیل شده بود، از محمد بن سلمان و بیش از ۲۰ نفر دیگر برای خساراتی نامشخص شکایت کردند.
خاشقچی در سال ۲۰۱۸ و در جریان بازدید از کنسولگری پادشاهی در استانبول، توسط تیمی از عوامل سعودی کشته شد. ولیعهد عربستان دستور قتل او را انکار کرده است.
خاشقچی یکی از منتقدان برجسته دولت سعودی بود و در تبعید خودخواسته‌ای در آمریکا زندگی می‌کرد و اغلب برای واشنگتن پست می‌نوشت.
در دادخواست مدنی که روز سه شنبه در واشنگتن دی سی تشکیل شد، خانم چنگیز، شهروند ترکیه، مدعی شده که خواستار بررسی جراحات شخصی و خسارات مالی ناشی از مرگ خاشقچی است.
گروه حقوق بشر خاشقچی یا همان «دموکراسی برای جهان عرب کنونی» (DAWN) نیز می‌گویند که فعالیت‌هایشان مختل شده است.
در این دادخواست ادعا شده که خاشقچی «طبق دستور متهم، محمد بن سلمان» کشته شد. در این دادخواست آمده است: «هدف قتل روشن بود؛ متوقف کردن هدف آقای خاشقچی در ایالات متحده برای اصلاح دموکراتیک جهان عرب.»
روزنامه واشنگتن پست گزارش داد که روز سه شنبه در یک کنفرانس ویدئویی، وکلای خانم چنگیز و گروه DAWN گفتند، محور دادخواست این است که دادگاه ایالات متحده، ولیعهد عربستان را مسئول این قتل بداند و اسنادی را به دست آورد که واقعیت را فاش کنند.
خانم چنگیز در بیانیه‌ای گفت: «جمال معتقد بود که هر چیزی در آمریکا امکان پذیر است و من به سیستم عدالت مدنی آمریکا اعتماد دارم تا بتوانم حدی از عدالت و پاسخگویی را به دست آورم.»

*جمال خاشقچی که بود؟
خاشقچی یک روزنامه نگار برجسته سعودی بود که اخبار مهم، از جمله حمله شوروی به افغانستان و روی کار آمدن رهبر القاعده، اسامه بن لادن را برای سازمان‌های مختلف خبری سعودی پوشش می‌داد.
وی سالهای زیادی به خانواده سلطنتی سعودی نزدیک بود و به عنوان مشاور دولت خدمت می‌کرد. اما او از این کار کناره گیری کرده و در سال ۲۰۱۷ به خواست خود، به آمریکا مهاجرت کرد. خاشقچی از آن پس به عنوان ستون نویس واشنگتن پست از سیاست‌های محمد بن سلمان، ولیعهد پادشاه سلمان، انتقاد می‌کرد.
خاشقچی در اولین ستون خود برای واشنگتن پست در سپتامبر ۲۰۱۷ نوشت نگران است که به دلیل این مخالفت‌های آشکار، پلیس اقدام به دستگیری او کند.

*جمال خاشقچی چگونه درگذشت؟
وی آخرین بار در ۲ اکتبر ۲۰۱۸ برای به دست آوردن اوراق مورد نیاز جهت ازدواج با خانم چنگیز وارد کنسولگری عربستان شد.
 «اگنس کالامارد» گزارشگر ویژه سازمان ملل، پس از گوش دادن به فایل صوتی که توسط سازمان اطلاعات ترکیه ادعا می‌شد، حاوی گفتگوهای داخل کنسولگری است، به این نتیجه رسید که خاشقچی آن روز «به طرز وحشیانه ای یه قتل رسیده» اما دادسرای عمومی عربستان به این نتیجه رسید که این قتل از روی عمد صورت نگرفته است.
در این گزارش آمده که دستور قتل، توسط رئیس یک «تیم مذاکره» صادر شده که به استانبول اعزام شده بود تا خاشقچی را “با اقناع» به پادشاهی برگرداند و در صورت عدم موفقیت «به زور» متوسل شوند.
طبق گفته دادستانی عربستان، گویا این روزنامه نگار پس از کشمکش‌هایی، به زور مهار و مقدار زیادی مواد مخدر به او تزریق کردند که در نتیجه، مصرف بیش از حد منجر به مرگ وی شد. سپس جسد وی تکه تکه و به یک «همکار» محلی در خارج از کنسولگری تحویل داده شد و بقایای بدن او نیز هرگز پیدا نشد.
دادستان‌های ترکیه به این نتیجه رسیدند که خاشقچی تقریباً به محض ورود به کنسولگری خفه شده و جسد وی نیز از میان برده شده است.
در دسامبر ۲۰۱۹، دادگاه کیفری ریاض پنج نفر را به جرم «ارتکاب و شرکت مستقیم در قتل» به اعدام محکوم کرد. سه نفر دیگر نیز به جرم «سرپوش گذاشتن بر این جنایت و نقض قانون» به ۲۴ سال حبس محکوم شدند.
در این دادگاه، سه نفر از جمله احمد اسیری معاون سابق رئیس اطلاعات عربستان سعودی نیز بی‌گناه شناخته شدند. مشاور ارشد سابق ولیعهد محمد، سعود القحطانی توسط دادسرای عمومی عربستان تحت تحقیق قرار گرفت اما اتهامی برای وی در نظر گرفته نشد. ماه گذشته رسانه‌های دولتی گزارش دادند که آن پنج حکم اعدام نیز به ۲۰ سال زندان تبدیل شده‌ است.

سایت خبری CNN