عباس ترابی، کارشناس ارشد مطالعات آمریکا و تحلیلگر مسائل بین الملل

امروزه انتقادات فراوانی پیرامون سرمایه گذاری ایران در حوزه دفاعی وجود دارد. برخی از وضعیت معیشت مردم گله دارند و میگویند چرا باید صرف موشک و پهباد کنیم و برخی به حضور مستشاری ایران در منطقه به دیده شک می نگرند.
در پاسخ باید گفت که در نظام نوین نوآوری تحقیق و توسعه‏ دفاعی در سطح ملی که در کشورهای در حال توسعه اجرا می شود؛ هدف نهایی، رسیدن به ورای دفاع محض و امنیت ملی است. یعنی رشد اقتصادی و صنعت ملی. صنعت دفاعی در گذر زمان منجر به رشد اقتصادی جامعه می شود. این صنعت به عنوان یک عرصه با فناوری بالا (Technology Intensive) همواره دارای تبادل سرریز دانشی (Spillover) با صنعت غیر دفاعی است.
آنهایی که از سرمایه گذاری در صنعت دفاعی نگرانند؛ احتمالاً اطلاع ندارند که اوج تبلور مؤلفه های اصلی انقلاب صنعتی چهارم یعنی فرماندهی و کنترل، سیستم های مشارکتی دارای انسان یا بدون انسان و هوش مصنوعی، در صنعت دفاعی متجلی است. هر شخصیت حقوقی یا حقیقی در صنعت، اگر دغدغه توسعه یافتگی و پیشرفت داشته باشد؛ نمیتواند با صنعت دفاعی بیگانه باشد.

در طول تاریخ، همواره رابطه نزدیکی بین صنعت دفاعی و سیاست گذاری دولت ها بوده است. این صنعت هم ارزش اتکا به توان داخلی را می داند و هم از لزوم مشارکت بین المللی برای توسعه ملی آگاه است. صنعت دفاعی، ارتباط مستقیم با قدرت ملی و قدرت دیپلماتیک دارد. این صنعت با سیاست گذاری صحیح در زمینه رشد بازار صادراتی فناوریهای پیشرفته، نه تنها بازوی توانمند بلکه موتور رشد اقتصادی کشور خواهد بود و جان تازه ای در نیروی کار، تأمین مالی، حفظ محیط زیست و مراقبت های بهداشتی خواهد دمید.
طبیعتاً حکمرانی و تصمیم گیری در عرصه نظام نوآوری ملی، با قوه مجریه است. بنابر این اگر سکان هدایت این قوه در اختیار فردی از تبار صنعت دفاعی باشد؛ ارتقای فناوریهای غیر نظامی و رشد اقتصادی در افق ۱۴۰۴ روشن تر خواهد بود.