گروه اقتصادی- نفیسه زمانی نژاد

ریزش بورس پس از دوره‌ای از رونق، ازجمله اتفاقاتی  بود که سرمایه‌گذاران را با شوکی شدید مواجه کرد و اکنون چنین گفته می‌شود که بازگشت اعتماد وتعادل به آن زمان‌بر است.
به گزارش «وطن روز»، هرچند از همان روزهای ابتدایی ریزش بورس ،مقامات بورسی التهابات ایجادشده در بازار سرمایه را مقطعی عنوان کردند، اما بررسی آمار معاملات در این مدت نشان می‌دهد سهامداران و سرمایه‌گذاران بورس به دلیل تردید نسبت به آینده بازار از سرمایه‌گذاری مجدد منصرف شده‌اند و با به اوج رسیدن ریزش‌ها بر تعداد افرادی که از بورس خارج‌شده و سرمایه خود را وارد به بازارهای موازی می‌کنند افزوده‌شده است و البته صفوف طولانی بازار ارز نیز حاکی از آن است که به‌تدریج سهامداران بیشتری جذب بازارهای موازی می‌شوند. اتفاقی بی‌سابقه در دادوستدهای بازار سهام که شرایط دیگری را رقم زده است.
واقعیت آن است که با چرخش بازار بورس ، جدای از بحث از دست رفتن سرمایه عده‌ای از مردم ، بزرگ‌ترین سرمایه‌ای که از دست رفت اعتماد مردم بود و جبرانش اگر غیرممکن نباشد دشوار است. زیرا مردم به همان سرعتی که نقدینگی خود را وارد بورس کردند برای خارج کردن پول خود هم با سرعت بیشتری وارد شدندوقطعا به زودی اعتماد آن‌ها باز نخواهد گشت.

*آینده  بازار بورس ، نامشخص است
خبرها و مشاهدات میدانی ، حاکی از خروج نقدینگی‌های فراوانی از بازار بورس است. درواقع کاهش مداوم شاخص بورس در هفته‌های گذشته، خروج ده‌ها میلیارد تومان پول از این بازار به مقصد بازارهای موازی را درپی داشته است. که این روند ،تلاطم قیمتی شدیدی را در این بازارها ایجاد کرد.  دراین‌بین، مسئولان وزارت اقتصاد و سازمان بورس تلاش کردند حقوقی‌های بزرگ بازار سرمایه را به حمایت جدی از بورس وادار کنند اما گویا این فرایند ،هم چندان موفقیت آمیز نبوده است و همچنان شاهد نابسامانی این بازار هستیم. گفتنی است که اظهارات ضد و نقیض مسئولان دریکی دوماه اخیر و اختلافات دو وزارتخانه اقتصاد و نفت ،جدی نگرفتن هشدار سهامداران مبنی بر دخالت دولت در بورس ، ورود افراد نا آگاه به علم بورس ورفتارهای  هیجانی آن‌ها  به‌علاوه آزادسازی مرحله دوم سهام عدالت  و خروج پول توسط عده‌ای از سهامداران به دلیل ترس از ضرر بیشتر، ازجمله عوامل تأثیرگذار در ریزش بازار بورس عنوان می‌شود.  حال اینکه ریزش بورس تا چه زمان ادامه دارد موضوعی است که براساس اظهارات ارائه شده فعلا نمی توان پیش‌بینی خاصی  از آن داشت . اگرچه معاملات هم نشانی چندان رضایت بخش از بازگشت رونق به این بازار ندارد.  ازطرفی هم عده ای از کارشناسان با تأکید بر صبوری سهامداران ، اعتقاد بر بازگشت شرایط مثبت به این بازار دارند.  پیمان حدادی کارشناس بازار سرمایه می‌گوید :اگر سهام‌داری به دنبال کسب بازدهی در ۶ ماه دوم سال است، تأکید می‌کنم که بر روی سهام خود باقی بماند. همچنین سینا سلیمانی مشاور سرمایه‌گذاری شرکت مشاور سرمایه‌گذاری تأمین سرمایه نوین، بیان می‌کند: واقعیت این است که شرایط بازار تا حدودی هیجانی شده است. سهم‌های بزرگ در هفته‌های اخیر با اصلاح مواجه بوده و برخی از سهم‌های کوچک‌تر نیز، حدود ۴۰ درصد تاکنون اصلاح داشته‌اند.
علیرضا تاجبر عضو هیات مدیره کارگزاری اقتصاد بیدار نیز معتقد است نکته قابل‌توجه معقول شدن روند معاملات است که نسبت به گذشته تفاوت بسیاری دارد؛ به‌طوری‌که هیجان سابق را کمتر شاهد هستیم، به عبارتی بازار سرمایه به سمت بالغ شدن پیش می‌رود و این روند ادامه‌دار خواهد بود.  فرزاد نبی زاده دیگر کارگزار بورسی نیز می‌گوید : بازار سرمایه برای خریدوفروش است و بر اساس عرضه و تقاضا و ارزشمندی سهام پایه‌گذاری شده و باید اجازه دهیم تا سازوکار عرضه و تقاضا بازار را به تعادل برساند. تجربه نشان داده برخی جهت‌گیری‌ها چه در بورس ایران و چه در بورس‌های جهانی نتیجه معکوس داده، پس از نوسانات فعلی هم عبور خواهد کرد. به گفته این فعال، بازار سرمایه در پائیز با نوساناتی همراه است اما در صورت عملکرد درست متولیان در مدیریت مشکلات موجود در پایان این فصل به تعادل رسیده و به مسیر رشد و رونق بازمی‌گردد.

*بازگشت تعادل به بازار بورس زمان‌بر است
محمدرضا شهنام پور تحلیل‌گر اقتصادی در گفتگو با «وطن روز» می‌گوید : قطعاً بازگشت اعتماد به بازار بورس زمان‌بر است با سرعت از بین رفت و در درازمدت بازمی‌گردد.
به گفته این کارشناس متأسفانه اعتماد مردم ازدست‌رفته است که دلایلی چون درگیری ۲ وزارتخانه نفت و اقتصاد و فروش سهام عدالت جو روانی در این بازار به وجود آورد و باعث برهم ریختگی بورس شد.
وی می‌افزاید: همچنین فقدان حمایت شرکت‌های حقوقی در زمانی که باید این سیستم را حمایت می‌کردند بر مشکلات بازار بورس افزود. آن‌ها به‌جای پشتیبانی از خصوصی هاشروع به دریافت امتیاز کردند و همین رفتار باعث افت قیمت‌های این بازار شد.
وی یادآور می‌شود: اگرچه این موارد درگذشته هم وجود داشته اما این بار با بازاری روبرو بودیم که تازه واردان زیادی داشت و رفتارهای ناشیانه آن‌ها باعث ایجاد این شرایط شد.و نتیجه آن شد این تازه واردان که اخیراً وارد بازار بورس شده بودند ۳۰ درصد از سرمایه خود را از دست دهند.
شهنام پوردر رابطه با بازگشت رونق به بازار بورس  تصریح می‌کند : تا زمانی که نرخ دلارو طلا  افزایشی است سرمایه‌های مردم هم به‌طرف این بازارها روانه می‌شود و باوجود نا اطمینانی مردم نسبت به بورس ، این بازار همچنان راکد می‌ماند. اما به‌محض توقف یا کاهشی شدن نرخ دلار یا طلا ، بازار بورس دوباره رونق خواهد گرفت.
وی اظهار می‌کند: به‌تدریج آن عده که سرمایه‌گذاران واقعی وقدیمی هستند  نقدینگی خود را وارد این بازار می‌کنند و بازار به آهستگی سمت سیر صعودی خواهد رفت، و موردی که باید به آن توجه کرد آنکه نباید به‌هیچ‌وجه در کوتاه‌مدت انتظار روند پرسرعتی را از بازار بورس داشت . خلاصه کلام آنکه اکنون با توجه به کلیه متغیرهای موجود نباید انتظار روند تند و پرشتابی را از شاخص بورس داشته باشیم.
به گفته این تحلیلگر ،افرادی که درخواست سود در کوتاه‌مدت رادارند فعلاً از ورود به بازار بورس دوری کنند و سرمایه خود را ترجیحاً وارد یکی از بازارهای موازی دیگر نمایند. چون همان‌گونه که اشاره شد بازار بورس برای بازگشت به تعادل و سوددهی نیازمند گذشت مدت‌زمانی طولانی باشد.
شهنام پور تأکید می‌کند : فعلاً بورس در شرایطی قرار دارد که می‌بایست سهامداران از تصمیمات هیجانی پرهیز کنند وآن عده که متمایل به ورود به این بازار هستند در قدم نخست اطلاعات خودرا از این بازار افزایش دهند. و در صورت اطلاعات ناکافی ،از مشاوره و صندوق‌های سرمایه‌گذاری استفاده کنند چون هر اشتباهی شاید منجر به ضرر بزرگی برای آن‌ها شود.